Nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Sĩ Dũng đánh giá rằng Việt Nam có thể trở thành trung tâm quan trọng của nhiều tập đoàn công nghệ lớn nhờ vào chính sách ngoại giao kinh tế.

Tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam trong nửa kỳ Đại hội XIII của Đảng, được tổ chức bởi Ban Tuyên giáo Trung ương vào ngày 12/12, các chuyên gia cho biết kinh tế Việt Nam đã có những bước tiến quan trọng từ thời điểm bắt đầu nhiệm kỳ Đại hội Đảng XIII đến nay, tức từ năm 2021.

Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, chính sách ngoại giao về vaccine ở giai đoạn đầu nhiệm kỳ, cùng với chiến lược ngoại giao kinh tế hiện nay với hướng dẫn chiều sâu và chất lượng cao hơn, đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế của Việt Nam. Điều này cũng tạo điều kiện thuận lợi để thu hút nhiều tập đoàn lớn trong lĩnh vực công nghệ mới hợp tác và đầu tư, điều mà ông mô tả là "điều chưa từng thấy".

Gần đây, Jensen Huang, CEO của Tập đoàn Nvidia - một trong những tập đoàn sản xuất chip lớn nhất thế giới - đã đến Hà Nội với cam kết thiết lập "cứ điểm" và biến Việt Nam thành "quê hương thứ hai của Nvidia".

Ông Dũng đánh giá rằng việc các "ông lớn" công nghệ thế giới đến Việt Nam và quan tâm đến đầu tư trong thời gian gần đây cho thấy chiến lược ngoại giao kinh tế đã chuyển từ việc tập trung vào quy mô sang việc chú trọng vào chất lượng cao hơn, đặc biệt là trong các lĩnh vực công nghệ cao và công nghệ mới như chip bán dẫn.

Theo đánh giá của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng tại buổi tiếp xúc cử tri huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng, vào ngày 5/12, năm 2023 là một năm đầy sôi động, đa dạng, thiết thực và hiệu quả trong lĩnh vực đối ngoại.

TS. Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam qua nửa nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng, ngày 12/12. Ảnh: Hoàng Phong

Ngày càng có nhiều tập đoàn lớn đến Việt Nam để khám phá cơ hội và đặt nền móng cho đầu tư, theo quan điểm của TS. Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Kinh tế Việt Nam, cho thấy "một không gian phát triển mới của Việt Nam kể từ Đại hội XIII". Trong bối cảnh khó khăn và biến động khó lường của kinh tế thế giới, Việt Nam đã linh hoạt đối mặt với biến động, biến khó thành cơ hội và vượt qua khó khăn.

"Chúng ta không còn 'đóng cứng' như trước đây, mà đã mở cửa rộng hơn, mang tâm thế mới. Cải cách thể chế cũng đã có nhiều thay đổi trong 3 năm qua - thời kỳ đặc biệt của kinh tế thế giới và của Việt Nam", ông Thiên nhận xét.

Theo dữ liệu từ Bộ Kế hoạch & Đầu tư, trong 11 tháng năm 2023, tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (bao gồm đăng ký mới, điều chỉnh, và góp vốn mua cổ phần của nhà đầu tư) đạt khoảng 29 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm 2022.

Quảng Ninh là địa phương thu hút vốn đầu tư nước ngoài lớn nhất trong 11 tháng, với hơn 3,1 tỷ USD. TP Hồ Chí Minh và Hải Phòng lần lượt đứng ở vị trí thứ hai và thứ ba, với 3,08 tỷ USD và 2,9 tỷ USD.

Kết quả tính đến ngày 20/11, Việt Nam có tổng cộng 38,844 dự án đầu tư nước ngoài, với tổng vốn đăng ký là 462,4 tỷ USD và vốn thực hiện là 294,2 tỷ USD.

Tuy nhiên, theo chuyên gia kinh tế Trần Đình Thiên, thể chế và chính sách cần phải tiếp tục cải thiện hơn nữa trong nửa cuối nhiệm kỳ, nếu Việt Nam muốn đạt được tăng trưởng cao hơn.

"Cần phải đánh giá lại để phát hiện ra những vấn đề trong nền kinh tế. Mặc dù nền kinh tế đang phát triển, nhưng điều đó có ý nghĩa gì? Tại sao có nhiều doanh nghiệp rời bỏ, đóng cửa?", ông Thiên đặt ra câu hỏi.

Ông Trần Đình Thiên ví dụ, trong các lĩnh vực như đầu tư công, phát triển kinh tế tư nhân, hay các vấn đề liên quan đến hệ thống ngân hàng, Chính phủ đã nỗ lực để giải quyết và đạt được một số thành công, nhưng vẫn còn nhiều công việc cần phải hoàn thiện.

Chia sẻ quan điểm, TS. Nguyễn Sĩ Dũng cho biết cải cách thể chế là một trong những thách thức lớn đối với Việt Nam trong giai đoạn tiếp theo, vì đây là yếu tố quyết định quan trọng đối với khả năng chống chịu của nền kinh tế.

"Chống tham nhũng là quan trọng, nhưng cần phải đảm bảo an toàn pháp lý cho hệ thống, đây là một vấn đề rất quan trọng", ông Dũng nhấn mạnh.

Theo ông, nếu hệ thống sợ đến mức không dám thực hiện các quyết định như thời gian gần đây, kinh tế Việt Nam có thể đối mặt với những thách thức lớn. "Cái gì đúng, thủ tục đúng thì làm, không nên chính trị hóa những vấn đề liên quan đến lĩnh vực công vụ", ông nói.